
Όλοι μας βομβαρδιζόμαστε για πολλές δεκαετίες με μηνύματα για τους κινδύνους του καπνίσματος αλλά υπάρχει ένα θέμα που συχνά περνά απαρατήρητο: η επίδραση του καπνίσματος στη γονιμότητά σας.
Κόψτε το κάπνισμα: Η Επίδραση του Καπνίσματος στη Γονιμότητα
Όλοι μας βομβαρδιζόμαστε για πολλές δεκαετίες με μηνύματα για τους κινδύνους του καπνίσματος αλλά υπάρχει ένα θέμα που συχνά περνά απαρατήρητο: η επίδραση του καπνίσματος στη γονιμότητά σας.
Εκτιμάται ότι πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκόσμια καπνίζουν συστηματικά κάθε χρόνο, αλλά πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι εξαιτίας αυτού μπορεί να μειώσουν αρκετά τις πιθανότητες σύλληψης και γέννησης ενός υγιούς μωρού.
Τα περισσότερα ζευγάρια που έχουν τακτικές σεξουαλικές επαφές χωρίς προστασία θα καταφέρουν να επιτύχουν εγκυμοσύνη μέσα σε ένα χρόνο. Αλλά όσοι καπνίζουν, θα χρειαστούν σχεδόν το διπλάσιο χρόνογια να επιτύχουν εγκυμοσύνη. Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι οι γυναίκες που καπνίζουν είναι λιγότερο γόνιμες από τις μη-καπνίστριες.
Αντίθετα με τον δημοφιλή μύθο, τα τσιγάρα με χαμηλή πίσσα και χαμηλή νικοτίνη έχουν τον ίδιο κίνδυνο για τη γονιμότητα όπως τα παραδοσιακά τσιγάρα.
Δεν υπάρχει ένας αριθμός τσιγάρων που είναι ασφαλής για να καπνίζει μια γυναίκα που θέλει να κάνει οικογένεια.
Ακόμη και αν καπνίζετε από ένα έως πέντε τσιγάρα την ημέρα, θα βρίσκεστε σε κίνδυνο για έκτοπη κύηση ή πρόωρο τοκετό. Το παθητικό κάπνισμα επίσης κάνει κακό στη γονιμότητά σας, όπως αν καπνίζει ο σύντροφός σας, ή αν εργάζεστε σε περιβάλλον γεμάτο με καπνό.
Πώς το κάπνισμα επηρεάζει τη γυναικεία γονιμότητα;
Όταν καπνίζετε, οι τοξίνες του τσιγάρου εισέρχονται στο σώμα σας και διαχέονται σε κάθε μέρος του οργανισμού σας. Σαν αποτέλεσμα, το κάπνισμα επηρεάζει τη γονιμότητά σας με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Πτωχής ποιότητας ωάρια
Η νικοτίνη, το υδροκυάνιο, το μονοξείδιο του άνθρακα και άλλες χημικές ουσίες του καπνού του τσιγάρου μπορεί να βλάψουν τις ωοθήκες που παράγουν πτωχής ποιότητας ωάρια, τα οποία είναι λιγότερο πιθανό να γονιμοποιηθούν και να αναπτυχθούν σε ένα υγιές έμβρυο.
Πρώιμη εμμηνόπαυση
Κάθε γυναίκα γεννιέται με πεπερασμένο αριθμό ωοθυλακίων τα οποία αναπτύσσονται σε ωάρια. Αυτό είναι το ωοθηκικό απόθεμα. Τα ωάρια φθίνουν φυσιολογικά κατά τη διάρκεια της ζωής σας και μόλις τελειώσουν όλα μπαίνετε στην εμμηνόπαυση. Η γυναίκα που είναι στην εμμηνόπαυση δεν μπορεί πια να μείνουν έγκυος.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που καπνίζουν έχουν σημαντικά χαμηλότερο ωοθηκικό απόθεμα από τις μη-καπνίστριες, επειδή οι τοξίνες στον καπνό του τσιγάρου γερνούν τα ωάρια και εκφυλίζονται γρηγορότερα από το φυσιολογικό. Κατά μέσο όρο, οι καπνίστριες έχουν εμμηνόπαυση περισσότερο από 1 χρόνο νωρίτερα από τις μη-καπνίστριες.
Διαταραχή της ορμονικής ισορροπίας
Επίσης οι χημικές ουσίες στον καπνό του τσιγάρου παρεμβαίνουν στην ενδοκρινική λειτουργία, η οποία είναι στο μέρος του εγκεφάλου σου που είναι υπεύθυνο να παράγει και να απελευθερώνει τις ορμόνες του φύλου. Τα οιστρογόνα, η προγεστερόνη, η τεστοστερόνη και η ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη (FSH) ελέγχουν τον κύκλο σου, την ωορρηξία και την ανάπτυξη του ενδομητρίου έτσι ώστε να επιτευχθεί η εγκυμοσύνη.
Βλάβη των σαλπίγγων
Υπάρχουν επίσης δεδομένα ότι το κάπνισμα επηρεάζει τις σάλπιγγες, αυξάνοντας τον κίνδυνο για συμφύσεις. Θεωρείται ότι αυτός είναι λόγος για τον οποίο το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο για έκτοπη κύηση, η οποία συμβαίνει όταν το έμβρυο εμφυτεύεται στις σάλπιγγες και όχι στη μήτρα.
Η έκτοπη κύηση μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή της γυναίκας, ή να προκληθεί μόνιμη βλάβη στις σάλπιγγες σε τέτοιο βαθμό που η σύλληψη στο μέλλον να είναι αδύνατη.
Μικρότερο ποσοστό εμφύτευσης εμβρύων
Το κάπνισμα και οι τοξίνες που περιέχονται μπορεί να επηρεάσουν τη συμπεριφορά των κροσσωτών κυττάρων, τα οποία είναι μικροσκοπικές «τρίχες» που καλύπτουν το εσωτερικό των σαλπίγγων και μεταφέρουν το ωάριο και το έμβρυο στη μήτρα. Όταν το έμβρυο εγκατασταθεί στην μήτρα, «εμφυτεύεται» και μπορεί να συνεχίσει να αναπτύσσεται σε ένα υγιές μωρό. Για τις γυναίκες που καπνίζουν, το ποσοστό εμφύτευσης πέφτει πάνω από 20%..
Η βλάβη συνεχίζει και μετά την σύλληψη
Στις γυναίκες που καπνίζουν ή περνούν μεγάλο χρονικό διάστημα σε περιβάλλον γεμάτο καπνό, η έκθεση στον καπνό μπορεί να συνεχίσει να προκαλεί βλάβη ακόμη και μετά τη σύλληψη.
- Τα ποσοστά έκτοπης κύησης είναι σημαντικά υψηλότερα για τις γυναίκες που καπνίζουν, όπως αναφέρθηκε παραπάνω
- Τα ποσοστά αποβολής επίσης αυξάνονται πολύ, γιατί από τα ωάρια και το σπέρμα που έχουν υποστεί βλάβη από το κάπνισμα συχνά δεν μπορεί να δημιουργηθεί ένα βιώσιμο έμβρυο
- Ο πρόωρος τοκετός και η γέννηση νεογνών χαμηλού βάρους είναι και τα δύο συνηθισμένα, γιατί οι χημικές ουσίες των τσιγάρων καθυστερούν την ανάπτυξη του εμβρύου και αυξάνουν τον αριθμό των κυττάρων που πεθαίνουν κατά τη διαδικασία
Ο καπνός του τσιγάρου είναι επίσης επιβλαβής για την ανδρική γονιμότητα
Δεν πρέπει μόνο οι γυναίκες να σταματήσουν το κάπνισμα πριν αρχίσουν να φτιάχνουν την οικογένειά τους. Η ανδρική γονιμότητα επίσης επηρεάζεται από το κάπνισμα. Από τους 8,75 εκατομμύρια άνδρες στο Ηνωμένο Βασίλειο ηλικίας 20-39, 120.000 από αυτούς είναι υπογόνιμοι εξαιτίας του καπνίσματος.
Οι τοξίνες του τσιγάρου όπως το κάδμιο και η κοτινίνη προκαλούν βλάβες στο DNA του σπέρματος, οι οποίες μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στην γονιμοποίηση, την ανάπτυξη και την εμφύτευση του εμβρύου, εμποδίζοντας τις προσπάθειες να επιτευχθεί εγκυμοσύνη και αυξάνοντας το ποσοστό αποβολών.
Το κάπνισμα επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα των σπερματοζωαρίων και του σπέρματος, προκαλώντας:
- Χαμηλότερη συγκέντρωση σπερματοζωαρίων στο σπέρμα. Λιγότερα σπερματοζωάρια απελευθερώνονται κατά την εκσπερμάτιση, πράγμα το οποίο μειώνει τις πιθανότητες ένα από αυτά να φτάσει στο ωάριο και να το γονιμοποιήσει
- Σπερματοζωάρια κακούς-κολυμβητές που δυσκολεύονται να φτάσουν στο ωάριο ώστε να το γονιμοποιήσουν
- Σπερματοζωάρια με ανώμαλο σχήμα τα οποία παλεύουν να γονιμοποιήσουν το ωάριο όταν το φτάσουν
Περιέργως, όλες αυτές οι επιδράσεις έχουν παρατηρηθεί σε άνδρες των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν μισό πακέτο τσιγάρα ή περισσότερα την ημέρα όταν ήταν έγκυες και/ή όταν θήλαζαν, ακόμη και αν οι ίδιοι οι άνδρες δεν κάπνιζαν, το οποίο δείχνει πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν οι επιδράσεις του καπνίσματος.
Η IVF δεν μπορεί να αντισταθμίσει την επίδραση του καπνίσματος
Εκτός από την μείωση της ικανότητας να συλλάβετε φυσιολογικά, το κάπνισμα επίσης μειώνει τις πιθανότητες να επιτευχθεί εγκυμοσύνη μέσω IVF.
Έχει βρεθεί ότι οι καπνίστριες χρειάζονται διπλάσιους κύκλους από τις μη-καπνίστριες για να συλλάβουν. Οι γυναίκες που καπνίζουν χρειάζονται περισσότερα φάρμακα για τη διέγερση των ωοθηκών και επιτυγχάνονται 30% χαμηλότερα ποσοστά κύησης.
Ακόμη και όταν οι γυναίκες σταματούν να καπνίζουν πολλά χρόνια πριν υποβληθούν σε IVF, υπάρχουν κάποια δεδομένα ότι αυτή η διαφορά μπορεί να εξακολουθεί να υπάρχει. Υπάρχει ακόμη μια πρόσφατη μελέτη που δείχνει ότι το κάπνισμα σε οποιαδήποτε στιγμή στη ζωή σου μπορεί να βλάψει τον πλακούντα, πράγμα το οποίο μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά σου για τελειόμηνη κύηση καθώς και να βλάψει την υγεία του εμβρύου.
Οι άνδρες που καπνίζουν έχουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά επιτυχίας σε τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής όπως η IVF ή η ενδοκυτταροπλασματική έγχυση σπερματοζωαρίου (ICSI).
Σαν αποτέλεσμα αυτού, στο ΗΒ τα ζευγάρια που καπνίζουν, ή αν ο ένας σύντροφος καπνίζει, δεν δικαιούνται κανέναν δωρεάν κύκλο IVF.
Αξίζει να σταματήσετε το κάπνισμα
Τα καλά νέα είναι ότι όταν σταματάς το κάπνισμα, η γονιμότητά σου επανέρχεται πολύ γρήγορα, αν και δεν μπορούν να αναιρεθούν όλες τις βλάβες. Το DNA του ωαρίου και του σπέρματος βελτιώνεται, η ποιότητα του σπέρματος επίσης βελτιώνεται και η ισορροπία των γυναικείων ορμονών επιστρέφει, παρότι κάποιες βλάβες, όπως το μειωμένο απόθεμα των ωαρίων, δεν μπορεί να διορθωθεί.
Αν σκέφτεσαι να δημιουργήσεις οικογένεια, είναι καλύτερα να σταματήσεις το κάπνισμα όσο το δυνατόν πιο σύντομα. Οι γυναίκες που σταματούν το κάπνισμα δεν βλέπουν σημαντική μείωση της γονιμότητάς τους συγκριτικά με τις γυναίκες που δεν έχουν καπνίσει ποτέ.
Είτε ελπίζετε να συλλάβετε φυσιολογικά είτε σκεφτόσαστε ή αρχίσατε θεραπεία IVF, το κόψιμο του καπνίσματος θα σας δώσει το καλύτερο εφόδιο για να μεγαλώσετε μια υγιή οικογένεια. Ελπίζουμε ότι η πορεία σας προς την μητρότητα να είναι εύκολη και χωρίς έννοιες.